Wat hebben we onderzocht in dit participatietraject? 

Er zijn twee organisaties die voor de versterking van de participatie- en informatievoorziening rondom Schiphol moeten gaan zorgen: de Maatschappelijke Raad Schiphol en het Omgevingshuis. Het is onbekend welke taken het meest belangrijk zijn en direct moeten worden opgepakt en welke taken minder prioriteit hebben. Het gebrek aan deze prioritering maakt het moeilijk om concrete keuzes te maken over de inrichting van deze organisaties. Een PWE kan in zo’n situatie een oplossing bieden en richtinggevend zijn. In de PWE is aan burgers gevraagd om een prioritering aan te brengen tussen verschillende mogelijke taken van deze twee organisaties. Voor het ministerie was het belangrijk dat niet alleen bewoners met een hele duidelijke mening, maar ook het stille midden mee zou doen aan de raadpleging. Daarom hebben we de PWE raadpleging eerst laten uitvoeren door een representatief panel en daarna hebben we de PWE ook opengezet voor alle bewoners die hun voorkeuren wilden doorgeven aan de overheid. Uiteindelijk hebben meer dan 2500 bewoners meegedaan. 60% van de deelnemers gaf aan nog nooit hun mening te hebben gegeven aan de overheid of aan Schiphol en dit zijn dus duidelijk bewoners die horen bij het stille midden.

Wat voor inzichten levert de PWE raadpleging op? 

Uit deze PWE volgt welke taken van de Maatschappelijke Raad Schiphol en het Omgevingshuis bewoners meer en minder belangrijk vinden, maar ook wat de achterliggende waarden en principes zijn die volgens bewoners moeten worden geborgd. Uit de raadpleging volgt dat het voor bewoners belangrijk is dat zeven waarden geborgd worden in het ontwerp van de Maatschappelijke Raad Schiphol en het Omgevingshuis: 1) Bewoners kunnen meedenken als keuzes van de overheid over Schiphol invloed hebben op hun dagelijks leven; 2) Bewoners kunnen hun ideeën doorgeven aan de overheid, waardoor de kans kleiner is dat de overheid goede ideeën over het hoofd ziet; 3) Bewoners kunnen onderzoek van de overheid over Schiphol controleren. Daardoor neemt het vertrouwen toe; 4) Voorkomen moet worden dat alle aandacht gaat naar de wensen, vragen en klachten van een kleine groep ‘luide bewoners’. Er moet genoeg aandacht overblijven voor de wensen, vragen en klachten van minder luide bewoners; 5) Zowel de belangen van bewoners die overlast ervaren als de bewoners die voordelen van Schiphol ervaren worden vertegenwoordigd; 6) Bewoners kunnen ergens terecht als ze vragen en klachten hebben en worden serieus genomen; 7) Informatie over de effecten van Schiphol op de omgeving is toegankelijk voor iedereen (dus ook beschikbaar in simpel taalgebruik).

Waarom een online raadpleging combineren met een focusgroep? 

Na het uitvoeren van de PWE waren er een aantal punten naar voren gekomen die nog moesten worden uitgediept. Om deze vragen te beantwoorden en de laatste knopen door te hakken organiseerden we drie focusgroepen. Hierbij konden we gerichte, verdiepende vragen stellen en burgers met elkaar de discussie laten voeren. Het combineren van de PWE met een focusgroep is een krachtige combinatie. Via de raadpleging wordt een grote en diverse groep burgers betrokken. Een focusgroep helpt daarna om met een kleinere groep burgers opvallende resultaten uit de raadpleging meer uit te diepen. Uit de focus groep volgde onder meer dat deelnemers verschillend dachten over de waarden “Voorkomen moet worden dat alle aandacht gaat naar de wensen, vragen en klachten van een kleine groep ‘luide bewoners’. Er moet genoeg aandacht overblijven voor de wensen, vragen en klachten van minder luide bewoners” en “Zowel de belangen van bewoners die overlast ervaren als de bewoners die voordelen van Schiphol ervaren worden vertegenwoordigd”. Sommige deelnemers vonden dit belangrijke waarden en anderen vonden deze waarden juist minder van belang. Ook werden er oplossingen bedacht om het Omgevingshuis succesvoller te maken. Het voordeel van een focusgroep is dat er doorgevraagd kan worden naar de motivatie van burgers. Dit helpt de overheid om met nog meer overtuigingskracht keuzes te maken.